چرا قیام گوهرشاد نماد عفاف و حجاب ایران شد؟
تاریخ انتشار: ۲۱ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۰۳۰۰۸
رضاخان با اصرار بر روشنفکری می‌خواست هویت ملت را از آنها بگیرد و به جای آن، فرهنگ بیگانه‌ای که مردم با آن مخالف بودند را به بهانه روشنفکری به آنها تحمیل کند. تصمیمات رضاخان برای بقای حکومتش جز نابودی، ثمری نداشت. از جمله اقدامات او قانون کشف حجاب بود که یکسال بعد از بازگشت او از ترکیه، این قانون در ایران اجباری شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش ایسنا، فرهنگ هر ملتی از پوشیدن نوع لباس، آداب و رسوم و اعتقادات آنها شکل گرفته است و نفوذ به اعماق یک فرهنگ شکل‌گرفته کار ساده‌ای نیست. فرهنگ هر انسان مانند یک نماد برای او محسوب می‌شود که با آن، خود را معرفی می‌کند.
روز ۲۱ تیرماه سال ۱۳۱۴ همان روزی بود که روحانیون متعهد و متدین نسبت به روی کار آمدن رضاخان و اقدامات او به خصوص پس از بازگشت از ترکیه اعتراضات شدیدی داشتند. اعتراضاتی که مبنای آن کشف حجاب و مخالفت رضاخان با اسلام و بهای این اقدامات، شهادت ده‌ها انسان بی‌گناه بود.
در مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگ و ادب پایداری، اینگونه از قیام گوهرشاد یاد شده است؛ «قیام مسجد گوهرشاد در زمان خود یکی از اتفاقات مهم است زیرا در دوره رضاشاه با توجه به برخوردهای شدید با هر گونه تحصن در شهر مشهد، این قیام به وقوع می‌پیوندد و منشاء برخی از تحولات می‌شود.
با روی کار آمدن رضاشاه، عصر تجدد و نوگرایی هم با شتاب شروع می‌شود. زیرا او مدعی بود وقتی مردم لباس متحدالشکل به پوشند، کلاه پهلوی بر سرگذارند، نسبت به تقیدات دینی سست شوند متمدن خواهند شد. هر چند که وی فکر تجددمآبی را از اوایل سلطنت خود درسر می‌پروراند و متحدالشکل کردن البسه در سال ۱۳۰۷، ماجرای حضور خانواده پهلوی در حرم حضرت معصومه (س) و مخالفت مرحوم شیخ محمد بافقی در سال ۱۳۰۶ و نوع پوشش اعضای خانواده شاه و دیگر اقدامات او موید این واقعیت بود ولی سفر ترکیه این تلقی را تقویت کرد.
مسئله کشف حجاب و برخورد با افرادی که حجاب را رعایت می‌کردند در تمام ایران از سال ۱۳۱۴ به شدت اجرا می‌شد. مخبرالسلطنه هدایت رئیس‌الوزراء رضاشاه در مورد تغییر لباس با تمسخر می‌نویسد:
«۱۷ دی ۱۳۱۴ روز ورود به صحنه تمدن است. مملکت را آوازه تمدن و ترقی فراگرفته است.
مسرورم که می‌بینم خانم‌ها در نتیجه معرفت، به وضعیت خود آشنایی یافته‌اند، نصف قوای مملکت بیکار بود، به حساب نمی‌آمد، اینک داخل جماعت شده‌اند.
مبارزه با کشف حجاب در اکثر نقاط وجود داشت ولی تبلور این قیام در مشهد بود و به قول نویسنده‌ا در مشهد غیرت زیاد بود.»
مرکز اسناد انقلاب اسلامی از زبان قاسم تبریزی پژوهشگر تاریخ معاصر، آورده است:
«در تیرماه ۱۳۱۴ قیام مردم مشهد در صحن مسجد گوهرشاد در اعتراض به حرکت‌های ضددینی رضاخان توسط قزاق‌ها و به کمک نیروهای ارتش و شهربانی به خاک و خون کشیده شد. هرچند حادثه گوهرشاد برای اعتراض به تغییر لباس رخ داد. اما اگر بخواهیم در یک جمع‌بندی دوره حرکت رضاخان را بررسی کنیم تنها بحث بر سر موضوع کشف حجاب نبود، تغییر لباس مردان، تغییر کلاه در دو مرحله، تغییر در حوزه‌های علمیه، تعطیلی هیات‌های مذهبی و منع عزاداری امام حسین(ع)، منع برگزاری مجالس ختم علما، تشکیل مدارس مختلط، حذف آموزش کتب دینی در مدارس همه و همه بعدها به شکلی فاجعه‌بار در گوهرشاد خود را نشان داد.»
«با آغاز قضیه کشف حجاب آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری مرجع تقلید شیعیان و رئیس حوزه علمیه قم نامه‌ای به رضاخان می‌نویسد با این مضمون که این خلاف حکم صریح قرآن است و این قانون را اجرا نکنید زیرا مساله کشف حجاب ۲ بخش دارد: یکی به ممنوعیت حجاب مربوط می‌شد و دیگری به خود کشف حجاب؛ یعنی افرادی که محجبه هستند می‌بایست توسط پاسبان و ژاندارم حجاب خود را بردارند اما محمدعلی فروغی نخست‌وزیر در جواب نامه‌ای تهدیدآمیز به ایشان ارسال کرد.»
رفته رفته خشم عمومی مردم علیه این حرکت شدت گرفت، اعتراضات مردم در شیراز به دستگیری، زندانی و تبعید علمای آن منطقه منجر شد. داستان قیام مسجد گوهرشاد از آنجا شدت گرفت که پس از برگزاری جلسه‌های مخفیانه روحانیون مشهد تصمیم گرفته می‌شود که آیت‌الله حاج حسین قمی به تهران برود و مستقیماً با رضاخان وارد مذاکره شود اما او را در باغ سراج‌الملک توقیف و ممنوع‌الملاقات کردند.
انتشار این واقعه در مشهد موجب خشم دوستداران آیت‌الله قمی شد و در مسجد گوهرشاد تحصن کردند. متعاقب آن اعتراض علمای مشهد در حرم مطهر امام رضا علیه‌السلام به قتل عام مردم و دستگیری ۳۸ روحانی، تبعید ۳ مرجع تقلید آیات (میرزا محمد آقازاده خراسانی، سیدعبدالله شیرازی و سید یونس اردبیلی) و تبعید عده دیگر شد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: قیام گوهرشاد عفاف و حجاب احمدرضا احمدی درگذشت درگذشت احمدرضا احمدی مجموعه تئاتر شهر علی اکبر رائفی پور سریال هفت جشنواره حوا احمدرضا احمدی درگذشت درگذشت احمدرضا احمدی مسجد گوهرشاد کشف حجاب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۰۳۰۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لایحه عفاف و حجاب به کجا رسید؟
به گزارش همشهری‌آنلاین، حجت الاسلام غضنفرآبادی رئیس کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به آخرین وضعیت لایحه عفاف و حجاب گفت: کمیسیون قضایی ایرادات شورای نگهبان به لایحه عفاف و حجاب را برطرف و مجددا این لایحه را به شورا ارسال کرده است و هم اکنون منتظر اظهار نظر شورای نگهبان هستیم.
وی افزود: عمده ایرادات شورای نگهبان به لایحه عفاف و حجاب مربوط به مواد ۴۷ تا ۴۹ این لایحه می‌شد که به بحث میزان مجازاتها پرداخته است.
رئیس کمیسیون قضایی مجلس خاطرنشان کرد: از نظر اعضای شورای نگهبان، جرائم و مجازات درنظر گرفته شده برای تخلفات ذکر شده در مواد ۴۷ تا ۴۹ لایحه، متناسب با این تخلفات نبود که ما در کمیسیون این موارد را اصلاح کردیم.
به گزارش تسنیم، با توجه به اینکه در جلسه علنی ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ مجلس، نمایندگان به اجرای آزمایشی لایحه حجاب و عفاف برای مدت ۳ سال رای دادند، در صورتی که شورای نگهبان، این لایحه را تایید کند، لایحه مذکور بلافاصله برای اجرا به دستگاه‌های اجرایی مربوطه ابلاغ می‌شود.
کد خبر 848125 منبع: تسنیم برچسب‌ها خبر ویژه زنان - حجاب شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند